047. Газрын доорх усны нөөц
Газрын доорх усны байгалийн нөөц
Энэ зургийг зохиохдоо газрын доорх усны байгалийн нөөцийн (газрын доорх урсацын модулиар илэрхийлсэн) хэмжээг талбайн аргаар дүрслэх зарчмыг баримтлав. Газрын доорх усны нөөцийн үнэлгээг хийхдээ голын нийт урсацын усзүйг хэсэгчлэн хуваахад хэрэглэсэн гидрологи-геохимийн иж бүрэн аргыг үндэслэл болгосон юм. Зураглал үйлдэхдээ геологи-гидрогеологийн нэг ижил нөхцөлтэй, урсацын ажиглалт нь хангалттай урт хугацааг хамарсан, нэг уст хам бүрдлийн хязгаар дотор оршдог голуудын ус хураалтын суурь хэмжээг харуулав. Хэрвээ урсацын мэдээ байхгүй буюу ганц нэгийн төдий байх тохиолдолд тухайн нутгийг зураглахдаа гидрологи- гидрогеологийн адилтгалын аргыг хэрэглэв.
Зургийн өнгө будгийн ялгааг гаргахдаа газрын доорх урсацын модуль бага хэмжээтэй байвал хүйтэн өнгөөр, их хэмжээтэй байвал дулаан өнгөөр үзүүлэв. Цагаан өнгөтэй спектрийн захын утгууд нь газрын доорх урсацын туйлын хэмжээсүүдтэй тохирно. Газрын доорх усны байгалийн нөөцийн хэмжээг илэрхийлсэн дэс дараалал болон ангилсан шатлалыг боловсруулахдаа тухайн нутагт хэрэглэдэг тулгуур материалыг ашиглав. Монголын нутагт газрын доорх урсацын модулийн утга өндөр биш учраас доод шатны ангиудыг илүү жижигрүүлэн хуваах хэрэгтэй болсон.
Байгаль нуурын сав нутгийн хэмжээнд газрын доорх усны байгалийн нөөцийн нутагт дэвсгэрийн хуваарилалт туйлын жигд биш боловч ерөнхийдөө өндрийн ба өргөрөгийн бүсшилийн зүй тогтолд захирагдаг байна. Гидрогеологийн нөхцөл нь ээдрээтэй сав газруудад газрын доорхи урсацын модулийн утга нэлээд хазайлттай байна.
Ашигласан хэвлэл
Естественные ресурсы подземных вод юга Восточной Сибири. - Новосибирск: Наука, 1976. - 127 с.
Писарский Б.И. Закономерности формирования подземного стока бассейна озера Байкал. - Новосибирск: Наука, 1987. - 158 с.
